Elektrownia jądrowa w Polsce – aktualny stan i plany na 2025 rok

Polska energetyka stoi u progu historycznej transformacji. Po dekadach dyskusji i planowania, budowa pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce nabiera realnych kształtów. W tym kompleksowym przewodniku przedstawiamy aktualny stan projektu, harmonogram prac, kluczowych partnerów oraz znaczenie tej inwestycji dla przyszłości energetycznej kraju. Niezależnie od tego, czy śledzisz temat od lat, czy dopiero zaczynasz się nim interesować, znajdziesz tu najważniejsze i najbardziej aktualne informacje o polskim programie jądrowym.

Aktualny stan projektu elektrowni jądrowej w Polsce

Program polskiej energetyki jądrowej (PPEJ) zakłada budowę dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od około 6 do 9 GWe. Pierwsza z nich powstanie na Pomorzu, w gminie Lubiatowo-Kopalino, a jej budowa ma rozpocząć się w 2028 roku. Przyjrzyjmy się, na jakim etapie znajduje się obecnie ten projekt.

Kluczowe decyzje i postępy prac

Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ), która jest inwestorem projektu, posiada już decyzję środowiskową dla budowy i eksploatacji elektrowni jądrowej o mocy do 3750 MWe w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino. Uzyskano również decyzję zasadniczą wydaną przez ministra klimatu, co stanowi ważny krok w procesie inwestycyjnym.

W 2024 roku PEJ podpisała z konsorcjum Westinghouse-Bechtel umowę na zaprojektowanie elektrowni. Jak podkreślają przedstawiciele konsorcjum, widać już wyraźny postęp w obszarze inżynierii i projektowania, a także przy tworzeniu łańcucha dostaw w Polsce. Znaleziono setki potencjalnych dostawców i rozpoczęto składanie pierwszych zamówień.

Aktualnie na terenie gminy Choczewo pierwsze prace geologiczne wykonuje polska firma P.S.D. ze Słupska. To początek długiego procesu, który doprowadzi do powstania pierwszej polskiej elektrowni jądrowej.

Technologia i partnerzy w budowie elektrowni jądrowej w Polsce

Reaktor AP1000 firmy Westinghouse – technologia wybrana dla polskiej elektrowni jądrowej

Wybrana technologia

Dla pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce wybrano technologię amerykańską. W obiekcie mają pracować trzy reaktory typu AP1000 konstrukcji Westinghouse. Są to reaktory wodne ciśnieniowe generacji III+, które charakteryzują się zaawansowanymi systemami bezpieczeństwa, w tym pasywnym systemem chłodzenia, który nie wymaga zasilania elektrycznego w przypadku awarii.

Reaktory AP1000 mają moc około 1100-1250 MWe każdy, co oznacza, że łączna moc elektrowni wyniesie około 3300-3750 MWe. To znaczący wkład w polski system energetyczny, który obecnie opiera się głównie na elektrowniach węglowych.

Kluczowi partnerzy

Głównym wykonawcą projektu jest konsorcjum firm Westinghouse i Bechtel. Westinghouse dostarcza technologię reaktorów, natomiast Bechtel odpowiada za część budowlaną i inżynieryjną projektu. Obie firmy mają bogate doświadczenie w budowie elektrowni jądrowych na całym świecie.

Warto podkreślić, że w projekt zaangażowane będą również liczne polskie firmy. Jak wspomniano wcześniej, celem jest, aby 50 proc. prac budowlanych wykonały polskie przedsiębiorstwa. To szansa na rozwój kompetencji i transfer technologii do polskiego przemysłu.

Harmonogram i koszty budowy elektrowni jądrowej w Polsce

Harmonogram realizacji projektu pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce

Kluczowe daty w harmonogramie

Zgodnie z aktualnymi planami, budowa pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce będzie przebiegać według następującego harmonogramu:

Minister odpowiedzialny za strategiczną infrastrukturę energetyczną, Wojciech Wrochna, podkreśla, że harmonogram jest ambitny, ale realny. Konieczne będzie dostosowanie do niego Programu Polskiej Energetyki Jądrowej.

Szacowane koszty inwestycji

Budowa elektrowni jądrowej to ogromna inwestycja finansowa. Według oficjalnych szacunków, koszt budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce wyniesie około 192 mld zł. Ta kwota obejmuje koszty inwestycyjne (Capex) oraz operacyjne (Opex) aż do oddania do użytkowania trzeciego bloku, ale nie zawiera kosztów związanych z finansowaniem.

Wiceprezes PEJ, Piotr Piela, poinformował, że prawie 80 proc. budżetu na budowę elektrowni jądrowej jest już zabezpieczone. Doradca finansowy, którym jest BNP Paribas i KPMG, ma za zadanie zabezpieczyć finansowanie komercyjne pozostałej części – 20 proc.

PEJ współpracuje z Agencją Rozwoju Przemysłu, PFR, Bankiem Gospodarstwa Krajowego oraz bankami PKO BP i Pekao nad rozwiązaniami, które zmaksymalizują udział polskich banków w tym projekcie i wesprą polskie przedsiębiorstwa i polski przemysł.

Druga elektrownia jądrowa i małe reaktory modułowe (SMR)

Potencjalne lokalizacje drugiej elektrowni jądrowej w Polsce

Plany dotyczące drugiej elektrowni

Program polskiej energetyki jądrowej zakłada budowę dwóch elektrowni jądrowych. Proces przygotowania inwestycji dla drugiej elektrowni ma rozpocząć się jeszcze w 2025 roku, tak aby możliwy był rozruch pierwszego bloku do końca następnej dekady.

Preferowanymi lokalizacjami dla drugiej elektrowni są Bełchatów i Konin, ale rozważane są również Kozienice i Połaniec. We wszystkich tych miejscach działają już elektrownie węglowe, co ułatwia integrację z istniejącą infrastrukturą energetyczną.

Podobnie jak w przypadku pierwszej elektrowni, w drugiej elektrowni zostanie zastosowana technologia reaktorów wodnych generacji III+. Proces wyboru technologii będzie konkurencyjny, z uwzględnieniem doświadczeń z pierwszego projektu.

Małe reaktory modułowe (SMR) w Polsce

Wizualizacja małego reaktora modułowego (SMR)

Równolegle do dużych elektrowni jądrowych, w Polsce rozwijane są projekty małych reaktorów modułowych (SMR) o mocy do 500 MW. Są to projekty realizowane przez podmioty prywatne, takie jak:

Ministerstwo Przemysłu zapowiedziało opracowanie dokumentu „Mapa drogowa dla SMR w Polsce”, który ma ułatwić potencjalnym inwestorom realizację inwestycji w SMR. Dokument ma zachować neutralność technologiczną i równe traktowanie przedsiębiorców.

Wyzwania i korzyści z elektrowni jądrowej w Polsce

Bariery administracyjne i legislacyjne

Jednym z głównych wyzwań są kwestie administracyjne i legislacyjne. Wiceprezes PEJ, Piotr Piela, zwrócił uwagę na problem związany z dokumentacją w języku angielskim. Obecne przepisy wymagają, aby postępowanie administracyjne było prowadzone w języku polskim, co stanowi barierę dla złożenia wniosku o pozwolenie na budowę.

Wolumen dokumentacji, który mógłby być przedmiotem tłumaczenia, to kilka tysięcy stron samego wniosku i towarzyszącego mu wstępnego raportu analizy ryzyka, ale załączniki i dokumenty, do których się odwołują, mogą sięgać 300 tys. stron. Potrzebna jest zatem zmiana legislacyjna pozwalająca PEJ korzystać z dokumentacji w języku angielskim.

Kwestie środowiskowe

Budowa elektrowni jądrowej wiąże się również z wyzwaniami środowiskowymi. W ramach inwestycji konieczne będzie wycięcie dodatkowo 300 ha lasu. PEJ zobowiązała się do jego odtworzenia. W porozumieniu z nadleśnictwem choczewskim spółka będzie nabywała tereny na terenie gminy Choczewo, które zostaną zalesione i przekazane na rzecz majątku nadleśnictwa.

Teren przeznaczony pod budowę elektrowni jądrowej w gminie Lubiatowo-Kopalino

Czytaj  Jak zmienić taryfę w PGE z C11 na G11? Krok po kroku

Składowanie odpadów promieniotwórczych

Istotnym aspektem energetyki jądrowej jest kwestia składowania odpadów promieniotwórczych. Zgodnie z doświadczeniami innych krajów, konieczność budowy składowiska na wypalone paliwo jądrowe pojawi się po około 30-40 latach od uruchomienia pierwszej elektrowni jądrowej, czyli najwcześniej około 2070 roku.

Do tego czasu wypalone paliwo jądrowe będzie przechowywane na terenie elektrowni, w tym w przechowalnikach przy reaktorach. Ustalono już harmonogram prac związanych z tym składowiskiem, co świadczy o kompleksowym podejściu do całego cyklu życia elektrowni jądrowej.

Podsumowanie: Przyszłość energetyki jądrowej w Polsce

Wizja przyszłości polskiej energetyki z elektrownią jądrową jako kluczowym elementem miksu energetycznego

Budowa elektrowni jądrowej w Polsce to projekt o strategicznym znaczeniu dla przyszłości energetycznej kraju. Mimo licznych wyzwań, prace nad pierwszą elektrownią postępują zgodnie z harmonogramem. Konsorcjum Westinghouse-Bechtel prowadzi prace projektowe, a na terenie przyszłej budowy rozpoczęły się już pierwsze badania geologiczne.

Równolegle rozwijane są plany dotyczące drugiej elektrowni jądrowej oraz projektów małych reaktorów modułowych. Te inwestycje mają zapewnić Polsce stabilne, niskoemisyjne źródła energii, które przyczynią się do obniżenia i stabilizacji cen energii w długim terminie.

Kluczowe będzie pokonanie barier administracyjnych i legislacyjnych, zapewnienie finansowania oraz uzyskanie akceptacji społecznej dla tych projektów. Jednak korzyści z energetyki jądrowej – zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego, redukcja emisji CO2, rozwój przemysłu i nowe miejsca pracy – wydają się przeważać nad wyzwaniami.

Polska energetyka stoi u progu historycznej transformacji. Najbliższe lata pokażą, czy uda się zrealizować ambitne plany budowy elektrowni jądrowych i dołączyć do grona krajów korzystających z tej technologii.