Kalkulator prądu
Wynik
Kalkulator mocy
Wynik
Każdy elektryk lub osoba zajmująca się projektowaniem instalacji elektrycznych wie, jak ważny jest dobór kabla do mocy. Właściwe dopasowanie przewodów, bezpieczników i zabezpieczeń wymaga dokładnych obliczeń, które często bywają czasochłonne i skomplikowane. Dlatego coraz więcej specjalistów, nawet tych z dużym doświadczeniem, korzysta z nowoczesnych narzędzi online, takich jak kalkulator elektryka.
To proste, a jednocześnie niezwykle funkcjonalne rozwiązanie pozwala szybko i precyzyjnie dobrać odpowiednie elementy instalacji. Sprawdź, czym jest kalkulator dla elektryków i jak może ułatwić Ci codzienną pracę.
Praca z prądem to ogromna odpowiedzialność – od prawidłowych obliczeń zależy bezpieczeństwo instalacji i efektywność energetyczna całego budynku. Błąd w obliczeniach może prowadzić do przeciążenia przewodów, awarii lub nawet pożaru.
Kalkulator elektryczny online eliminuje to ryzyko, automatyzując wiele procesów obliczeniowych. Dzięki niemu szybko sprawdzisz m.in. obciążalność przewodów, spadek napięcia czy dobór bezpieczników. To oszczędność czasu, wyższa dokładność i pewność, że wszystkie parametry instalacji są zgodne z normami.
Odpowiednio dobrane bezpieczniki elektryczne są kluczowe dla ochrony urządzeń i użytkowników. Ich zadaniem jest zabezpieczenie przewodów oraz instalacji przed przeciążeniem i zwarciem. Niestety, ręczne wyliczanie odpowiednich parametrów często bywa skomplikowane.
Z pomocą przychodzi kalkulator doboru bezpieczników, dostępny online i całkowicie darmowy. Wystarczy wprowadzić podstawowe dane o instalacji (np. napięcie, prąd, długość przewodu), a narzędzie automatycznie zaproponuje odpowiedni bezpiecznik.
Kalkulator obciążalności przewodów i bezpieczników jest intuicyjny w obsłudze, dzięki czemu sprawdzi się nie tylko u profesjonalnych elektryków, ale także u domowych majsterkowiczów.
Spadki napięcia w instalacji elektrycznej to coraz częstszy problem, zwłaszcza w domach wyposażonych w instalacje fotowoltaiczne. Niestabilne napięcie może prowadzić do awarii urządzeń takich jak telewizory, komputery czy sprzęt AGD.
Aby tego uniknąć, warto skorzystać z kalkulatora spadku napięcia. To proste narzędzie online, które umożliwia szybkie i dokładne obliczenie spadku napięcia w zależności od długości przewodu, przekroju kabla i obciążenia prądem. Dzięki temu możesz dobrać odpowiedni przekrój przewodów i uniknąć strat energii oraz problemów z działaniem urządzeń.
Dobór przekroju kabla to absolutna podstawa bezpiecznej i wydajnej instalacji elektrycznej. To również zadanie, w którym błąd kosztuje najwięcej. Zbyt cienki kabel to nie tylko ryzyko awarii – to realne zagrożenie pożarowe. Z kolei zbyt cienki kabel na długim odcinku (np. do garażu) spowoduje tak duży spadek napięcia, że podłączone do niego urządzenia nie będą działać prawidłowo lub w ogóle się nie uruchomią.
Internetowe kalkulatory doboru przekroju to często „czarne skrzynki” – podają wynik, ale nie uczą, skąd się on wziął.
W tym poradniku nie damy Ci kolejnego prostego kalkulatora. Pokażemy Ci profesjonalny, dwuetapowy proces myślowy, którego używa każdy elektryk, aby zweryfikować poprawność doboru przewodu. Nauczymy Cię, jak sprawdzić kabel jednocześnie pod kątem bezpieczeństwa pożarowego (obciążalność) i efektywności (spadek napięcia).
W Pigułce: Dwa Warunki Bezpiecznego Kabla
Prawidłowo dobrany kabel musi spełniać dwa warunki:
Kryterium 1 (Bezpieczeństwo): Obciążalność Prądowa ($I_z$)
Kabel musi wytrzymać większy prąd niż bezpiecznik, który go chroni. Zapewnia to, że w razie awarii bezpiecznik „wyskoczy”, zanim kabel zacznie się topić.
Zasada: I_kabel > I_bezpiecznik > I_urządzenie
Kryterium 2 (Efektywność): Spadek Napięcia ($\Delta U$)
Na długich odcinkach kabel nie może „zgubić” zbyt wiele napięcia po drodze. Dopuszczalny spadek to zwykle $< 3\%$.
Największy błąd: Dobieranie kabla tylko na podstawie mocy urządzenia (np. „gniazdko = 2.5 $mm^2$„), ignorując jego długość i sposób ułożenia (np. w tynku vs w wiązce).
Zanim jakikolwiek kalkulator czy wzór będzie przydatny, musisz znać trzy fundamentalne parametry swojej instalacji.
Obecnie w nowym budownictwie domowym standardem jest miedź (Cu). Przewodzi ona prąd znacznie lepiej (ma mniejszy opór) niż aluminium (Al). Oznacza to, że aby przenieść tę samą moc, kabel aluminiowy musi być znacznie „grubszy” (mieć większy przekrój) niż miedziany. Ten poradnik skupia się na miedzi.
To kluczowe dla obliczeń mocy.
1 faza (230V): Standardowe gniazdka i oświetlenie.
3 fazy (400V): Tzw. „siła”, używana do urządzeń o dużej mocy (płyty indukcyjne, pompy ciepła, piece akumulacyjne, gniazda siłowe w garażu).
Kabel podczas pracy grzeje się. Aby działać bezpiecznie, musi oddawać ciepło do otoczenia. Sposób ułożenia ma drastyczny wpływ na jego zdolność do chłodzenia, a tym samym na maksymalny prąd, jaki może przenosić (obciążalność).
Kabel ułożony pojedynczo na ścianie może przenieść więcej prądu niż ten sam kabel „uduszony” w grubej warstwie wełny mineralnej na poddaszu lub schowany w wiązce z dziesięcioma innymi kablami. Nasze uproszczone tabele zakładają najczęstszy domowy przypadek: pojedyncze kable miedziane w tynku (podtynkowo).
Oto profesjonalny proces myślowy. Aby dobrać kabel, musisz sprawdzić oba poniższe warunki. Zawsze wybierasz przekrój, który spełnia oba kryteria (czyli jeśli wyniki są różne, wybierasz ten „grubszy”).
To jest warunek bezpieczeństwa pożarowego. Chodzi o to, by kabel nie stał się „najsłabszym ogniwem” i nie zapalił się, zanim zadziała zabezpieczenie (bezpiecznik nadprądowy, tzw. „S”).
💡 Fundamenty / Dobra Praktyka: Magiczna zasada: $I_{kabel} > I_{bezpiecznik} > I_{prąd roboczy}$
Dlaczego to jest standardem? Wyjaśnijmy to na przykładzie:
Prąd roboczy ($I_{prąd roboczy}$): Podłączasz czajnik 2300W. Prąd roboczy to $I = P / U = 2300W / 230V \approx 10A$.
Bezpiecznik ($I_{bezpiecznik}$): Obwód gniazdek jest chroniony bezpiecznikiem B16, czyli 16A. (Warunek $16A > 10A$ jest spełniony, czajnik działa).
Kabel ($I_{kabel}$): Kabel musi bezpiecznie wytrzymać prąd, przy którym zadziała bezpiecznik. Jeśli masz bezpiecznik 16A, Twój kabel musi mieć obciążalność wyższą niż 16A (np. 19A).
Co się stanie, jeśli kabel będzie za słaby?
Gdybyś do bezpiecznika 16A podłączył kabel od lampki (np. 0.75 $mm^2$, o wytrzymałości ok. 6A), to przy zwarciu bezpiecznik (16A) nie zadziałałby od razu, a kabel (6A) zacząłby się topić i palić, prowadząc do pożaru.
W ten sposób wchłonęliśmy Twój „kalkulator doboru bezpieczników”. Zasada jest prosta: najpierw dobierasz przekrój kabla do mocy, a potem dobierasz bezpiecznik, który jest mniejszy niż wytrzymałość tego kabla.
Oto praktyczna tabela dla 99% zastosowań domowych (kable miedziane, w tynku, 230V):
| Zastosowanie | Zalecany przekrój (Cu) | Typowy bezpiecznik | Maks. moc obwodu |
| Oświetlenie | 1.5 $mm^2$ | B10 (10A) | ok. 2300 W |
| Gniazda ogólne | 2.5 $mm^2$ | B16 (16A) | ok. 3680 W |
| Płyta Indukcyjna (3F) | 5x 4 $mm^2$ | 3x B16 lub B20 | ok. 11-14 kW |
| Gniazdo „siłowe” (3F) | 5x 2.5 $mm^2$ (dla 16A) | 3x B16 (16A) | ok. 11 kW |
| Gniazdo „siłowe” (3F) | 5x 4 $mm^2$ (dla 20/25A) | 3x B20 / B25 | ok. 14-17 kW |
Spełnienie Kroku 1 (bezpieczeństwo) to nie wszystko. Na długich odcinkach (np. zasilanie bramy, garażu, lampy w ogrodzie) pojawia się drugi problem: opór kabla.
Każdy metr kabla stawia opór, który powoduje „gubienie” napięcia.
💡 Fundamenty / Dobra Praktyka: Kiedy spadek napięcia staje się problemem?
Normy zalecają, aby spadek napięcia od licznika do ostatniego urządzenia nie przekraczał 3-4%. Przy 230V oznacza to utratę ok. 7-9V.
W domu (krótkie kable): To bez znaczenia. Zamiast 230V do gniazdka dociera 228V. Każde urządzenie działa poprawnie.
Na długim dystansie: Prowadzisz 70 metrów kabla 2.5 $mm^2$ do zasilania garażu (moc 3kW, bezpiecznik B16). Kabel jest bezpieczny (wg Kroku 1), ale na tej odległości straci np. 15V. Do Twojej wiertarki (230V) dociera tylko 215V. Silnik nie może „ruszyć”, buczy, przegrzewa się i może się spalić.
To jest moment, w którym „kalkulator spadku napięcia” staje się kluczowy.
Dobry elektryk zawsze sprawdza oba warunki. To, który z nich będzie decydujący (czyli wymusi użycie grubszego kabla), zależy od sytuacji.
Chcesz podłączyć gniazdko (16A).
Krok 1 (Obciążalność): Tabela mówi: musisz dać kabel 2.5 $mm^2$.
Krok 2 (Spadek napięcia): Na 8 metrach spadek będzie pomijalnie mały (np. 0,8%).
Wniosek: Decyduje Krok 1. Wybierasz kabel 2.5 $mm^2$.
Chcesz w altanie gniazdko na kosiarkę (moc 2kW, prąd ok. 9A, bezpiecznik B10).
Krok 1 (Obciążalność): Dla bezpiecznika 10A wystarczyłby kabel 1.5 $mm^2$.
Krok 2 (Spadek napięcia): Liczysz spadek dla kabla 1.5 $mm^2$ na 60 metrach dla 9A. Wynik to np. 5% (strata ok. 11.5V). To za dużo! Kosiarka może mieć problem ze startem.
Weryfikacja: Sprawdzasz kabel „grubszy”, czyli 2.5 $mm^2$. Spadek napięcia dla niego na tym samym odcinku to już tylko np. 2,9% (strata 6.7V). Wynik jest akceptowalny.
Wniosek: Decyduje Krok 2. Mimo że moc jest mała, musisz użyć grubszego kabla 2.5 $mm^2$ (a dla bezpieczeństwa może nawet 4 $mm^2$), aby skompensować odległość.
Aby korzystać z tabel obciążalności i dobrać bezpiecznik (w Amperach), często musisz przeliczyć moc urządzenia (w Watach).
Najprostszy wzór (uproszczone Prawo Ohma):
I (Prąd) = P (Moc) / U (Napięcie)
Przykład: Czajnik 2300W
I = 2300 W / 230 V = 10 A
Tu jest trochę trudniej, bo dochodzi pierwiastek z 3 i współczynnik mocy (cos $\phi$, zwykle 0,85-0,95 dla silników).
P (Moc) = U (Napięcie) x I (Prąd) x √3 x cos(φ)
W dużym uproszczeniu dla urządzeń grzewczych (gdzie $cos(\phi) \approx 1$):
I (Prąd) = P (Moc) / (U (Napięcie) x √3)
I = P / (400 V x 1,732)
Przykład: Płyta indukcyjna 11 000 W (11kW)
I = 11000 W / (400 V x 1,732) = 11000 / 692,8 \approx 15,9 A
(Dlatego do płyty 11kW stosuje się bezpieczniki 3x 16A lub 3x 20A i kabel 5×4 $mm^2$).
🚀 Nieszablonowy Pro-Tip: Dlaczego kabel w styropianie „dusi się”?
Standardowe tabele (i nasza uproszczona) zakładają, że kabel leży w tynku i może oddawać ciepło do ściany. To typowy przypadek A1 lub A2 wg norm.
Jednak jeśli układasz kabel w grubej, szczelnej izolacji cieplnej (np. w 15 cm styropianu na podłodze lub w 30 cm wełny na poddaszu), kabel nie ma jak się chłodzić. Jego obciążalność drastycznie spada (nawet o 40-50%!).
Oznacza to, że kabel 2.5 $mm^2$ (normalnie ok. 19A) w takich warunkach może bezpiecznie przenosić tylko ok. 10A-12A. Podłączenie go do bezpiecznika B16 grozi przegrzaniem i pożarem. W takich miejscach profesjonalista musi albo zastosować specjalne kable, albo przewymiarować przekrój (np. dać 4 $mm^2$ do gniazdek).
1. Jaki kabel do płyty indukcyjnej?
Standardem dla nowoczesnej płyty indukcyjnej (11-14 kW) jest miedziany kabel 3-fazowy (pięciożyłowy) o przekroju 5x 4 $mm^2$. Wymaga on zabezpieczenia 3-fazowego (np. 3x B16A lub 3x B20A).
2. Jaki kabel do gniazdka, a jaki do oświetlenia?
W nowoczesnym budownictwie w Polsce standardem jest kabel miedziany: 1.5 $mm^2$ na obwody oświetleniowe (chronione bezpiecznikiem B10) oraz 2.5 $mm^2$ na obwody gniazd ogólnych (chronione bezpiecznikiem B16).
3. Jaki kabel na 3 fazy („siła”) do garażu?
Zależy od mocy i odległości. Dla typowego gniazda siłowego 16A na krótkim odcinku wystarczy 5x 2.5 $mm^2$. Jeśli jednak gniazdo ma być na 32A lub jest bardzo daleko (np. 50m), należy zastosować Krok 2 (spadek napięcia) i prawdopodobnie wybrać 5x 4 $mm^2$ lub nawet 5x 6 $mm^2$.
4. Czy kable aluminiowe są gorsze?
Nie są „gorsze”, ale mają gorszą przewodność (większy opór). Aby przenieść ten sam prąd co kabel miedziany 2.5 $mm^2$, potrzebujesz kabla aluminiowego o przekroju ok. 4 $mm^2$. Są tańsze i lżejsze, dlatego używa się ich na liniach napowietrznych lub długich liniach zasilających (WLZ), ale rzadko w instalacjach domowych.
Dobór przekroju kabla to nie zgadywanka. To proces inżynierski oparty na dwóch kluczowych kryteriach:
Krok 1 (Bezpieczeństwo Pożarowe): Czy kabel wytrzyma prąd bezpiecznika? (Kryterium obciążalności $I_z$, decydujące na krótkich odcinkach).
Krok 2 (Efektywność Działania): Czy napięcie nie „zginie” po drodze? (Kryterium spadku napięcia $\Delta U$, decydujące na długich odcinkach).
Prawidłowo dobrany kabel to taki, który spełnia OBA warunki. Nigdy nie dobieraj kabla „na oko” i zawsze skonsultuj swój wybór z elektrykiem posiadającym odpowiednie uprawnienia.